İslami parti: Parlamentoda silahlılar vardı!
Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgırtu) Parti Meclisi Üyesi Ömer Muhammed Kürdistan Bölgesi’ndeki başkanlık krizinden, Kürdistan Demokrat Partisi’ni (KDP) sorumlu tuttu.
Muhammed, başkanlık krizi için 5 siyasi partinin düzenlediği toplantıda ABD ve İngiltere yetkilisinin kendilerine, bölünme olması durumunda onları savunmayacaklarını söylediğini belirtti.
Yabancı temsilcilerin toplantıda IŞİD’e karşı savaşta Peşmerge Güçleri’nin büyük başarı elde ettiğini söylediğini belirten Muhammed, Kürtler’in kendi içinde birbirlerine karşı sadık olmaları gerektiğini ifade ettiğini dile getirdi.
Yekgırtu Kürdistan Parlamentosu’nda başkanlık yasasının görüşüldüğü oturumda silahlı kişilerin bulunduğunu söyledi.
Yekgırtu Parti Meclisi Üyesi Ömer Muhammed, Rûdaw’ın sorularını yanıtladı.
Son birkaç gündür Kürdistan Bölgesi’ndeki başkanlık krizi için siyasi partiler toplantılar yapıyor. Taraflar arasında bir anlaşma sağlanacak mı?
5 siyasi partinini katılımıyla yapılan toplantılar, partilerce ciddiye alındı. Bu konu hepimizin sorumluluğunda. Umudumuz tarafların en kısa zamanda bir anlaşma sağlamasıdır.
Toplantılar ne zamana kadar sürecek?
Bu, toplantıya katılanların vereceği bir karar.
Kürdistan Bölgesi’nde siyasi bir boşluk oluşmuş durumda. Yasaya göre Mesud Barzani’nin 19 Ağustos’tan itibaren görev süresi doldu. Peki taraflar ne zaman bir uzlaşmaya varacak ?
Evet. Aslında başkanlık konusunda ortaya iki sorun çıktı: Taraflar arasındaki siyasi sorun ve yasal sorun. Esas mesele Mesud Barzani’nin görevine devamı etmesi mi yoksa yasal boşluk mu diye de sormak gerekiyor. KDP, Şura Meclisi’nin kararına sığınıyor. Mesud Barzani’nin görevinin sona ermesiyle, başkanlık görevini Parlamento Başkanı’ın sürdürmesi bekleniyordu. Bu nedenle Mesud Barzani’nin görev süresi 60 gün uzatıldı. Bu durum da kamuoyunu ikiye böldü.
Genel anlamda konu karışık yani?
Yasal anlamda bir karışıklık çıktığını söyleyebiliriz. Bunun da birinci sorumlusu KDP’dir.
5 siyasi parti de başkanlık krizinin uzlaşı yoluyla çözüleceğine inanıyor mu?
Gelinen aşama bunu gösteriyor. Çünkü parlamento olağanüstü toplantı için hazırlığını tamamlayamadı. Birleşmiş Milletler (BM) ve ABD temsilcilerinin katılımıyla yapılan toplantıda taraflar sorunun uzlaşma ile çözüleceğinden hemfikirdi. Ancak parlamentonun kapısı halen kapalı. Çünkü toplantılar açık yapılıyor. Taraflara uzlaşmaları için imkan veriliyor.
Yani, parlamentonun başkanlık konusunda olağanüstü toplantı yapması için henüz zaman var mı?
Evet.
Peki olağanüstü toplantıda 5 partide hazır bulunacak mı?
Elbette. Hepsinin toplantıya katılacağına inanıyorum.
Parlamentodaki toplantıya katılmayan 5 parlamenterin tutumu taktik miydi yoksa kendi tercihleri miydi?
Endişeden kaynaklanıyordu. Çünkü parlamentoda silahlı güçler vardı. Erbil’de askeri geçit yaptılar. Bu güçler KDP ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) grupları arasında gidip geliyordu. Sadece KYB askeri güçleri komutanı cephede bizimle iletişime geçerek diyaloğu sürdürdüğümüz için teşekkür etti. Sonuçta birbirlerine silah doğrultmuştulardı.
Kendiniz mi 5 parlamenterin parlamentoya girmemesini talep ettiniz?
Çıkarlar neyi gerektirdiyse onu yaptık. Anormal bir duruma vardı. Bazı gruplar parti meclislerinin verdiği kararları bile çiğnedi. Bazı parlamanterler de nifak için parlamentoda bulundu.
19 Ağustos’a kadar da ikili yönetim konuşuluyordu. Bu konu üzerinde duruluyor mu?
İkili yönetim nasıl görülmüyor! Misal, Kürdistan Bölgesi Başkanı halen KYB’nin bölgesinde bir yetkiye sahip değil. Keza Başbakan da aynı bölgede (Süleymaniye) kapsamlı bir yetkiye sahip değil. Savaş cephelerinde dahi farklılık söz konusu. Her ne kadar görünürde ulusal bir güç olarak görünsek de temelde öyle değil. Bu nedenle ikili yönetimin oluşmaması için ciddi adımların atılması gerekiyor. Siyasi uzlaşı çok önemli. Kürdistan Bölgesi’nde istikrar, siyasi uzlaşıyla mümkündür.
Partiler arasındaki sorun sadece Mesud Barzani’nin görev süresi mi, yoksa başka sorunlar da mı var?
KDP, 2 yıl daha Barzani’nin görevde kalmasını istiyor. Goran Hareketi, Yekgırtu, İslami Toplum Partisi (Komel) ve açık bir şekilde ifade etmese de KYB, Barzani’nin görevde kalmasının neyin karşılığında kabul edileceğini belirtmiyor. Şahıslara bağlı olmayan bir sistem oturtmamız gerekiyor. Parlamenter sistemin olması, Kürdistan Bölgesi Başkanı’nın parlamento tarafından seçilmesi ve parlamentoya karşı sorumlu olması gerekiyor. Aynı zamanda, Bağdat – Erbil arasındaki petrol anlaşmasının düzenlenmesi, Peşmerge Güçleri’nin tek bir çatı altında toplaması da gerekiyor.
19 Ağustos’ta parlamentoda yaşananlar kamuoyunun tepkisini çekti. Tabanınız buna ne tepki verdi?
Yanlış anlaşılmalara karşı yönetim olarak basın-yayın kuruluşları aracılığıyla tabanımızı bilgilendirmeye çalıştık. Kamuoyunun bir kısmı konuya hakim olmayabilir ancak akademisyenler konuya hakim durumda. Çoğunluk da açık bir şekilde bize destek sundu.
Sizce Barzani 2 yıl daha görevde kalırsa, ne yapması gerekiyor?
Mesud Barzani tekrar başkan olursa, çözmesi gereken çok önemli konular var. Peşmerge Güçleri’nin birleştirmesi, siyasi partilerin uzlaşması, dışilişkilere ve stratejik bazı konulara önem vermesi gerekiyor.
Erbil’deki toplantıda yabancı temsilciler tarafsız mıydılar?
Gözlemlediğim kadarıyla, toplantı ABD ve Kürdistan Bölgesi’nin çıkarlarını bir araya getirdi. Bu durum, Washington-Erbil ilişkisinin yeni bir evreye girdiğinin de göstergesi. Bize IŞİD’in bölünmemizi beklediğini ve bölünmemek için gereken tüm çabayı göstermemizi söylediler. Durumun ciddi olduğunu ve durumun kötüye gitmesi durumunda bizleri savunamayacaklarını, bu nedenle parlamento oturumunu geriye çekip uzlaşmamızı ifade ettiler. Ayrıca, IŞİD’e karşı savaşta Peşmerge Güçleri’nin büyük bir başarı elde ettiğini dile getirdiler. Başka bir deyişle, “kendimize karşı vefalı ve sadık olmamızı” söylediler.
ABD ve İngiliz yetkililer, Barzani’nin 2 yıl daha görevde kalmasını partilerden talep etti mi?
Buna inanmıyorum. İstikrarın ülkemiz için büyük bir öneme sahip olduğunu söylediler.
Seçimlerde, Süleymaniye’de oylarınızın düşeceğini düşünüyor musunuz?
Bunun söylemek için çok erken, anketler bunu söylemiyor. Bunun dışında da üyelerimiz kendi çalışmalarını yürütüyor. Tabi seçimlere kadar halk da fikrini değiştirebiliyor.