Rus vekil Chepa: Kürt sorunu kontrollü bir çatışma için bilinçli çözülmüyor
Rus Devlet Duması Uluslararası İlişkiler Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı ve Adil Rusya Partisi Milletvekili Aleksey Chepa, ABD politikaları sayesinde İsrail-Hamas çatışmasının bölgeye yayılma riski olduğunu söyledi.
“Kürt sorunu onlarca yıl önce yaratıldı” görüşünü dile getiren Chepa, “Özellikle çözülmemesi isteniyor ki kontrollü bir çatışma politikası yürütme fırsatı olsun. Bu Anglo-Sakson politikasıdır” dedi.
Chepa, ABD’nin Irak ve Suriye'deki güçlerinin akibetinin tıpkı Afganistan'daki gibi olacağı öngörüsünde bulundu ve “Amerikalılar oralardan da çekilecek” yorumunu yaptı.
Rûdaw Moskova Temsilcisi Kamîz Şeddadî, Adil Rusya Partisi Milletvekili Aleksey Chepa ile özel bir söyleşi yaptı.
Rûdaw: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD ve müttefiklerinin Orta Doğu'yu büyük bir savaşa doğru ittiği uyarısında bulundu. Lavrov'un yanı sıra İran, Türkiye ve diğer Orta Doğu ülkelerinin liderleri de bu konuya değindi. Sizce böyle bir savaşa hangi potansiyel ülkeler veya hangi ülke değil silahlı güçler katılabilir ve durum ne kadar ciddi?
Aleksey Chepa: Durum gerçekten çok ciddi. Yıllardır süren bu tür eylemler ve diğer pek çok olay Orta Doğu'yu çatışmaya sürükledi. Örneğin Ukrayna'daki olaylar. Çünkü silahlar bazılarının elinde geçiyordu. Ayrıca Amerika'nın Afganistan'da Taliban'a bıraktığı silahlar, kontrolsüz silahlar. Yine ABD'nin İsrail'deki siyasi eylemleri... Ve genel olarak... Filistin sorununu çözme konusundaki isteksizlik. Filistin'de devlet sorunu çözülmeden bu sorun asla çözülemez. Ayrıca ABD'nin ve diğer ülkelerin askeri filosunun Akdeniz'deki varlığı da bölgede barışın güçlendirilmesine hizmet etmiyor. Durumu karmaşıklaştırmaya hizmet ediyor. Bu gerginlik her an çatışmalara dönüşebilir. Silah çekmenin, çok sayıda silah bulunmanın çatışmalara yol açtığını çok iyi biliyoruz. Örneğin Ukrayna'da. ABD'nin bu sürekli ve istikrarsız davranışı çatışmalara yol açıyor.
Rûdaw: Sizce ABD öncülüğündeki Batı, desteğini hem Ukrayna'ya hem de İsrail'e verecek şekilde ikiye bölecek mi? Yoksa Ukrayna'nın payı azaltılacak mı?
Aleksey Chepa: Biliyorsunuz, isteseler de istemeseler de ABD ve Batı'nın imkanları sınırsız değil. Bu savaşı uzatma çabaları; Ukrayna'daki savaşı kastediyorum, onlara göre ambargolar üzerinden Rus ekonomisinin çökmesine, Rusya'nın askeri potansiyelinin sona ermesine neden olması gerekiyordu ama hiçbir sonuç elde edemediler. Ve elbette bugün Kolektif Batı bu durumdan kurtulmanın yollarını arıyor. Olayların nasıl geliştiğini görüyoruz. Kiev'de ve bazı Avrupa Birliği ülkelerinde de çelişkilerin nasıl arttığını görüyoruz. Polonya ile Ukrayna arasındaki çelişkilerin nasıl ortaya çıktığını görüyoruz. Avrupa'da barışçıl çözüm isteyen insanların görüşlerinin nasıl değiştiğini görüyoruz. Kamuoyu yoklamaları da bunu açıkça gösteriyor. Aynı durum Orta Doğu'da da başlayacak. Çifte standart politikası, uluslararası anlaşmalarla manipülasyon politikası asla huzur getirmeyecektir.
Rûdaw: Orta Doğu'dan bahsettiniz. İsrail ile Hamas arasındaki sıcak savaşın yanı sıra bölgede hâlâ çözülmemiş potansiyel sorunlar var. Mesela bunlardan biri de Kürt sorunudur ki Suriye'de, Irak'ta ve Türkiye'de çok sivri bir şekilde öne çıkıyor. Bahsedilen o büyük savaş Kürtleri de kapsayabilir mi?
Aleksey Chepa: Her şey olabilir. Husilerin tavrını görüyoruz, Hizbullah'ın tavrını görüyoruz. Kürt sorunu onlarca yıl önce yaratıldı. Tüm bölgede çatışmaların çıkacağı önceden beri öngörülüyordu. Bu sorun çözülmezse, özellikle de çözülmemesi isteniyor ki kontrollü bir çatışma politikası yürütme fırsatı olsun. Bu böyle bir politika, Anglo-Sakson politikasıdır. Ve diğer ülkelerin bu çatışmaya dahil olması ağır bir sonuç doğurabilir, genel olarak dünya için çok ciddi bir sonuç doğurabilir.
Rûdaw: Ancak Rusya'nın, en azından Suriye'de, Kürt sorununun çözümüne yardımcı olma fırsatı vardı ve hâlâ da var...
Aleksey Chepa: Rusya yardım etmedi mi? Rusya olmasaydı çoktan...
Rûdaw: Kürt sorununu kastediyorum…
Aleksey Chepa: Kürt sorununun çözümüne de yardımcı oluyor. Kürt sorununu da çözüyoruz. Rusya'nın ve diğer ülkelerin Kürt sorununa yaklaşımının birbirinde çok farklı olduğunu görüyoruz. Ama biz burada Kürtlerin birleşik bir siyaset sahibi olduğunu da görmek isterdik. Politikaları her zaman birbiri ile tutarlı olmuyor. Bunu da anlıyoruz, evet. Ancak bugün hem Suriye'de hem de Irak'ta yaşanan çatışmalar; Amerikan üslerine yönelik saldırıları kastediyorum; öyle sıradan değiller. Bunlar bölgede çatışmaların yayılmasına yol açabilir. Bunu anlıyoruz. Bunlar ABD'nin Kürt sorununun çözümsüzlüğü için yürüttüğü sürekli politikanın sonucudur.
Rûdaw: ABD, Irak ve Suriye'deki üslerine yönelik saldırılardan İran'ı ve kontrolü altındaki Şii grupları sorumlu tutuyor. Gerçekten de saldırılar son dönemde çok arttı. ABD, İran Devrim Muhafızları'nın üslerine saldırdığını söylüyor. Bütün bunlar, adı geçen büyük savaşı provoke etmiyor mu?
Aleksey Chepa: Elbette provoke ediyor. Ama Amerika her zaman bir suçlu bulacaktır. Sekiz yıl Minsk Anlaşmaları'nı uygulamak için çabaladık. Rusya'nın güvenliğinin garantisinin bu olduğunu tüm dünyaya gösterdik. Buyrun ve bu sorunu çözün dedi. Gelin çözelim. Amerika bu konuda çözüme tamamen sırtını döndü. Ve bugün, bütün günahlardan Rusya'yı suçlamaya çalışıyorlar ve bu konuda çok zorlandıkları halde şimdi bunu telafi etmek istiyorlar. Elbette suçlayacak birine ihtiyaçları var. İran'ı da suçlayacaklar.
Rûdaw: Sonuç olarak Amerika bu saldırılar nedeniyle bölgeyi terk edecek mi? Yoksa büyük bir savaş mı başlayacak?
Aleksey Chepa: Bu benim kişisel görüşümdür... ABD’nin Irak ve Suriye'deki üslerinin akibeti Afganistan'dakiyle aynı olacak. Amerikalılar oralardan da çekilecek. Güzel bir şekilde çekilmek için bir bahane bulmaya çalışacaklar. Açık ki artık bir seçim süreci var, bu gerçekleşirse Demokratlar açısından tam bir başarısızlık olacağı anlaşılıyor.
Rûdaw: Bununla birlikte Suriye ve Irak'taki Kürt bölgeleri için tehlikeler nelerdir?
Aleksey Chepa: Asıl tehlike, savaş nedeniyle acı çeken sivillerin ölmemesi için çatışmanın akut bir aşamaya tırmanmamasıdır. Uzun zamandır beklenen barış bölgeye gelsin.
Rûdaw: Yani Amerika çekildikten sonrasını kastediyorum... Şimdi de bölgenin kendilerinin koruması altında olduğunu söylüyorlar. ABD'nin çekilmesinin ardından Suriye ve Irak hükümetleri Kürdistan'ın bazı bölgelerini askeri yollarla güç kullanarak kontrol etme girişiminde bulunabilir mi?
Aleksey Chepa: Genel olarak böyle bir olasılık olduğunu düşünüyorum. Arap Birliği de böyle bir olasılığın içinde olabilir ve bu tür sorunların ortak çözülmesi gerekiyor. Bu sorunun çözümünde Rusya'nın da rolü olacağını düşünüyorum. Her ne kadar çok iyi anlasak da; söylediğim gibi, son birkaç yılda yaratılan çatışmalar, birçok ülkenin çıkarları bu meseleye karışmış durumda ve bazen bu çıkarların çözümü çok zor oluyor. Ama çözülmesi gerekiyor.
Rûdaw: Şunu sormak istiyorum; büyük bir savaş bekleniyor mu?
Aleksey Chepa: Biliyor musunuz, insan bu ihtimal hakkında dahi konuşmak istemiyor. Savaş yaşanmasın diye mümkün olan her türlü çaba gösterilmelidir. Ne büyük ne de küçük savaşlar.
Rûdaw: İsrail-Filistin savaşı, ya da İsrail’in Hamas’a karşı savaşı diyelim, sizce yakın zamanda çatışmalar durur mu?
Aleksey Chepa: Gördüğünüz gibi çatışma durmuyor. Her gün haberleri okuyoruz, maalesef sürekli insanlar öldürülüyor. Maalesef hastanelerde, üniversitelerde, okullarda neler olduğunu görüyoruz, çok sayıda insanın göç etmek zorunda kaldığını görüyoruz. Bu hikayeleri her gün görüyoruz. Dediğim gibi çözüm ancak Filistin devletinin ilan edilmesiyle mümkündür. Böylece insanlar kendi devletlerinde huzur içinde yaşayabilirler. Ve bununla birlikte elbette İsrail'in çıkarları ve güvenliği de dikkate alınmalıdır.
Rûdaw: 2024'te Rusya ile Ukrayna arasında müzakere sürecinin başladığını görecek miyiz?
Aleksey Chepa: Buna çok inanmak isterim. Gerçekten buna inanmak istiyorum. Ve kanaatimce yönetimimiz, başkanımız da bunun gerçekleşmesi için çok büyük adımlar atıyorlar.
Rûdaw: Söyleşi için çok teşekkürler.