Dr. Aso Cengi: Uçak krizinde Kürtler tek ses olmalı!

Kürdistan Bölgesi’nin Rusya Temsilcisi Dr. Aso Cengi, Türkiye ile Rusya arasındaki krizin kolay kolay düzelmeyeceğini belirterek, “Bu kriz yıllarca sürebilir” dedi.

 

Aso Cengi, Rusya’nın düşürülen uçağı  “onur meselesi” olarak gördüğünü, bu nedenle Türkiye’ye ekonomik açıdan çok büyük zarar verebileceğini söyledi.

 

Türkiye’nin bu kirzden büyük bir kayıpla çıkacağını dile getiren Kürt yetkili, iki ülke arasında 32 milyar dolarlık bir ticari ilişki olduğunu belirtti.

 

Dr. Aso Cengi, Türkiye – Rusya arasındaki krizi ve gündemdeki konular hakkında Rûdaw’ın sorularını yanıtladı…

 

Türkiye ile Rusya arasındaki kriz  biter mi?

 

Bence bu krizin çözümü yıllar alır. çünkü Rusya bu konuda ciddi kararlar aldı. Bunlardan en önemlisi de iki ülke arasındaki vize serbestliğinin kaldırılması oldu. Uçağın düşürülmesi Rusya için bir onur meselesidir. 2. Dünya Ssvaşı’ndan sonra hiçbir ülke Rusya’ya karşı böyle bir hareket yapmamıştı. Türkiye’nin uluslararası camia önünde özür dilemesi Rusya’nın yumuşamasını sağlayabilir, ancak Ankara bunu yapacak gibi görünmüyor.

 

Sizce Rusya’nın bu sert  tavrı uçağının düşürülmesine mi bağlı yoksa bunun temelinde başka sebeplerde var mı?

 

Tabii iki bunun haricinde çok neden var. Bunlardan biri, Türkiye’nin IŞİD’i desteklemesi. Bu yüzden diplomatik ve ekonomik alanlarda Rusya’nın çok daha sert  yanıt vereceğini düşünüyorum. Türkiye’nin “ihlal olursa yine aynısını yaparız” açıklaması işleri daha da yokuşa sürdü. Çünkü Rusya’nın buna karşı atacağı uluslararası adımlardan ziyade, Kürt güçlerine ve özellikle PKK’ye silah yardımı sözkonusu olabilir.

 

Ekonomik olarak Türkiye bu işten çok mu zarar görür?

 

Türkiye’nin ekonomik açıdan büyük zararlara uğrayacağı aşikar. Çünkü iki ülke arasında 32 milyar dolarlık bir alışveriş kapasitesi sözkonusu. Türkiye, Rusya’dan çok fazla faydalanıyordu. Şöyle bir bakacak olursak Rusya’nın her yerinde Türk şirketleri var. Bu ciddi bir yatırım demek. Kaldı ki Türkiye ihracatının büyük bölümünü Rusya’ya yapıyor.

 

Türkiye’nin en büyük ihtiyaçlarından birisi  doğalgaz. Rusya doğalgaz sevkiyatını durdurursa Kürdistan Bölgesi açığı kapatabilir mi?

 

Açıklaçı buna ihtimal vermiyorum. Çünkü doğalgaz ihracatı devamlılık ister, ayrıca bölgede istikrar da ister. Yani şimdilik bu mümkün görünmüyor.

 

Türkiye’nin doğalgaz konusunda Rusya dışındaki alternatifleri neler?

 

Kanaatimce Rusya, doğalgaz konusunda daha temkinli adımlar atacaktır, ancak bildiğim kadarıyla Türkiye, İran ve Azarbaycan’dan da doğalgaz alıyor.

 

Bu kriz Kürdistan Bölgesi’ne nasıl yansır sizce?

 

Öncelikle Kürdistan Bölgesi tek ses olmalıdır. Aldığı her kararda Kürdistan’ın diğer parçalarından görüş almalı. Çünkü alacağı kararlar, fayda getireceği gibi, zarar da getirebilir.

 

Uçak krizi, Rusya’nın IŞİD’e yaptığı saldırıları etkileyecek mi ?

 

Etkilemeyecektir. Rusya, IŞİD’i bitirmenin peşinde. Ardından da Suriye ve Irak ile ilişkilerine devam etmek istiyor.

 

PORTRE / Aso CENGİ

 

Kürdistan Bölgesi’nin Rusya Temsilcisi olan Dr. Aso Cengi, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Genel Sekreteri Celal Talabani'nin yeğenidir.