DİYARBAKIR - 5 Asırlık Gelenek: Kamçı Şenlikleri
Diyarbakır (Rûdaw) - Diyarbakır’da Kürtlerin vazgeçilmez beş asırlık geleneksel Terkan Kamçı Festivali başladı.
Diyarbakır’da, Dicle (Pîran), Hani (Hênî) ve Eğil(Gel) ilçelerini bağlayan üçgende yer alan Terkan (Têrxan) bölgesinde 5 asırdır devam eden kamçı şenliklerinde bu yıl da ilginç görüntülere sahne oldu. Gruplara ayrılan gençler birbirini kanatıncaya kadar kırbaçlıyor.
Mayıs ayı sonlarında doğa gezisine çıkan halk, şeyhlerin ve din adamlarının türbelerini ziyaret ediyor, kurbanlar kesiyor ve mezarlıklara gidiyor.
Terkan coğrafyasında kamçı ile dövüşme kültürünün ne zamandan beri ve hangi sebeple gelenek haline geldiği bilinmiyor.
Kaynaklara göre bu gelenek bölgede 500 yılı aşkın süredir devam ediyor.
Bazı rivayetlerde ise kamçı şenliğinin eski zamanlarda mir ve beylerin bu etkinliği her yıl gençler arasında bir eğitim ve güçlerini tanımak amacıyla düzenledikleri de söylenmektedir.
Bu kültür Terkan bölgesinde yüzlerce yıldır var ve devam ediyor.
Her yıl şenlikler 15 Mayıs'ta başlıyor ve 25 Mayıs'a kadar devam ediyor. Kamçılar urgandan veya bez parçalarını örmek suretiyle yapılıyor.
Birçok ilden yerel halk bu şenlikleri izlemek için köylerine dönüyor.
Şenliğe katılan gençler vücudunun üst bölümü çıplak olacak şkilde giyiniyor ve tüm güçleriyle birbirlerini kırbaçlıyorlar. Kırbaçlarının sesi izleyicilere kadar ulaşıyor. Bu kırbaçlama hali birbirlerinin sırtlarını kan içerisinde bırakıncaya kadar devam ediyor.
Kırbaç dövüşünde onlarca kişi sırasını beklerken, yüzlerce kişi de birbirini acımazsızca kamçılayanları izliyor.
Terkanlı Hacı Musa Balte festivale ilişkin şunları söyledi:
"100-200 kişilik rakip gruplar karşılıklı yarışıyor. Kim daha güçlüyse diğer tarafı daha fazla kamçılıyor.”
Şenliklere katılmak için uzak yerlerden gelenlerin de olduğunu söyleyen Mehmet Kayra "İstanbul'dan yurt dışında gurbette çalışanlar, kamçıyla dövüşme şenliklerine katılabilmek için iş yerlerinden özel izin alıyorlar. Şenliklere katılıp yerlerine dönüyorlar” dedi.
Bir başka Terkan sakini Ali Begüm ise askerdeki iznini kamçı şenlikleri için kullanmış.
Begüm "Askerdeyken izinlerimi kullanmadım. Bu şenliği izleyebilmek için 10 gün izin aldım. Gerçekten çok büyük bir merak var. Buraya gelirken çok heyecanlandım, bir an önce varmak istedim" ifadelerini kullandı.
Bir başka kamçı savaşçısı da kırbaçla içinden geçtiği kadar savaşmadığını belirtiyor ve bu oyunun atalarının kültürü olduğunu söylüyor.
Kamçı oyunu Terkan'ın 10'dan fazla köyünde oynanmaktadır.