Haber Merkezi - Türkiye, Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) yönetimi altında son 20 yılda ekonomi, ulaşım, eğitim, sağlık ve turizm alanlarında büyük ilerleme kaydetti.
Türkiye ekonomisinin şu anda sıkıntıda olması, AK Parti'nin Mart ayı sonunda yapılan belediye seçimlerinde yaşadığı düşüşte büyük etkisi oldu ancak AK Parti ve Erdoğan iktidara gelmeden önce de Türkiye’de ekonomi çok kötü durumdaydı. Türkiye ekonomisi Erdoğan yönetimi altında önemli bir büyüme kaydetti.
Türkiye'de GSYİH büyümesi ve kişi başına düşen gelir
Dünyanın 19'uncu büyük ekonomisi ve G20 üyesi olan Türkiye'de kişi başına düşen geliri 2003-2023 yılları arasında 6,02 bin dolardan 11,93 bin dolara yükseldi ve bu yıl 12,46 bin dolara ulaşması bekleniyor.
Türkiye'nin GSYİH büyümesi son yirmi yılda keskin bir dalgalanma gösterdi. 2003'te yüzde 5,8, 2013'te yüzde 8,2 ve 2023'te yüzde 2,7 olan bu yıl yüzde 3,6'ya ulaşması bekleniyor ancak Türkiye'nin toplam ekonomisi 2013'te 440 milyar dolara, 2013'te 779 milyar dolara, 2023'te ise 1,2 trilyon dolara ulaştı. bu yıl 1,27 trilyon doların üzerine çıkması bekleniyor.
Bir ülkenin gayri safi yurt içi hasılasındaki (GSYH) büyümedeki artış, bireysel gelirde veya üretimden elde edilen gelirde artış anlamına gelir. Uluslararası Para Fonu'na göre, Türkiye'nin kişi başına düşen GSYİH büyümesi son yirmi yılda üç katına çıktı; 2003'teki 4.000 dolardan 2023'te 11.9.000 dolara çıktı ve bu yıl 12.000 doların üzerine çıkması bekleniyor.
Harcamalar ve devlet borcu
Erdoğan yönetiminde hükümet harcamaları her geçen yıl arttı; bu da baraj inşasından yollar insasına, havaalanları inşasından turizme yatırtıma kadar stratejik projelerin uygulanması ve ekonomik altyapının inşa edilmesi anlamına geliyor. Kamu harcamaları 2003 yılında 175 milyar lira iken 2023'te 329 milyar liraya ulaştı ve bu yıl da 340 milyar liraya çıkması bekleniyor.
Türkiye'nin borcunun GSYH'ye oranı, son 20 yılda 2003 yılında iki katına çıktı. 2003 yılında Türkiye'nin borcu GSYİH'nın %65,2'siydi; Bu oran 2013'te %32,1'e düştü; 2023 yılında bu rakam yüzde 35'e çıkacak.
Türkiye'nin borcu son 20 yılda istikrarlı bir şekilde azaldı; 2003'te ikiye katlanarak GSYİH'nın yüzde 65,2'sine ulaştı; Bu oran 2013'te yüzde 32,1'e düştü; 2023 yılında bu rakam yüzde 35'e çıkacak.
İthalat ve ihracat
Türkiye dünyanın en büyük 29. ihracatçısı ve 22. en büyük ithalatçısıdır. Son yirmi yılda ithalat hacmi 90 milyar dolardan 265 milyar dolara çıktı, ihracat hacmi 93 milyar dolardan 319 milyar dolara indi, yani ihracat ithalattan 53 milyar daha fazla arttı.
2003'te 111 milyar dolar, 2013'te 227 milyar dolar, 2023'te 278 milyar dolar olan ithalatın bu yıl 288 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Buna karşılık, Türkiye'nin mal ve hizmet ihracatı 2003 yılında yalnızca 101 milyar dolardı. 2013'te 191 milyar dolar ve 2023'te üç kat artışla 332 milyar dolar. Bu hacmin bu yıl 347 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Enflasyon ve liranın dolar karşısındaki değeri
Enflasyon 2003'te yüzde 21’dir. 2013'te yüzde 7,49'a düştü ancak 2023'te yüzde 45'e ulaştığı ve bu yıl da ortalama yüzde 42 olması bekleniyor.
Türk hükümetinin karşı karşıya olduğu zorluklardan biri de liranın dolar karşısında değeridir; öyle ki, yirmi yıllık istikrarın ardından ülkenin para birimi yeniden dolar karşısında değer kaybetti. 2003 yılında 1,5 lira olan dolar, 2013'te 1,9 lira iken 2023'te 18,6 lira oldu.
Yol, baraj ve havaalanlarının inşaatı
Turgut Özal döneminde başlayan otoyol inşaatları Erdoğan döneminde Kürt bölgelerini de kapsayacak şekilde genişletildi.
AK Parti döneminde 6 bin 100 kilometre şehirlerarası, 30 bin 117 kilometre şehir, kasaba ve köy arası yol yapıldı.
Aynı dönemde yolları birbirine bağlamak için 20.619 kilometre uzunluğunda 25 büyük köprü inşa edildi.
Türkiye ve Kürt kentlerinde son 20 yılda 753 kilometre uzunluğunda 495 tünel inşa edildi; Bu tünellerin 412'si karayolları üzerine inşa edildi. Şu anda 94 tünelin inşası sürüyor.
Türkiye baraj inşaatına büyük önem veriyor. AK Parti iktidarı döneminde Türkiye'de Kürt bölgeleri de dahil olmak üzere 654 baraj inşa edildi ve 62 barajın inşaatı devam ediyor. Türkiye'de şu anda 992 baraj bulunuyor.
AK Parti ve Erdoğan iktidara gelmeden önce Türkiye'de sadece 25 sivil havaalanı vardı. Erdoğan'ın görev süresi boyunca 37 havalimanı daha inşa edildi. Resmi istatistiklere göre, yalnızca 2023 yılında Türkiye ve Kürt bölgelerindeki tüm havalimanlarından 2 milyon 167 bin 19 uçakla 214 milyon 232 bin 985 kişi seyahat etti ve bu havalimanlarından kargo uçaklarıyla 4 milyon 211 bin 919 ton eşya taşındı.
Eğitim, sağlık ve turizm
AK Parti 2002'de iktidara gelmeden önce Türkiye'de 70 devlet üniversitesi vardı; Şu anda 130 üniversite var. Yani 22 yılda 60 üniversite daha kuruldu.
2002 yılı öncesinde Türkiye'de 43.620 okul bulunuyordu. Şu anda ise okul sayısı 74 bin 549. AK Parti döneminde 30 bin 929 okul yapıldı.
AK Parti 2002'de iktidara gelmeden önce Türkiye'de 407 hastane vardı; Erdoğan'ın görev süresi boyunca 547 hastane inşa edildi.
Turizm destinasyonu olan Türkiye geçen yıl beşinci büyük turizm destinasyonuna sahip ülke oldu. Türkiye ve Kürt illerini 2023 yılında 57 milyon 77 bin 440 yabancı turist ziyaret etti. 1 milyon 51 bin 721 turist ise Irak ve Kürdistan Bölgesi'nden gitti.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun verilerine göre yabancı turistlerin Türkiye'ye toplam geliri 54 milyar 315 milyon 542 bin dolar oldu.
Gelir kaynağı olarak Türk dizileri
AK Parti iktidarı döneminde Türk dizilerine büyük ilgi gösterildi ve sıklıkla turizm, kültür ve hatta mutfak vitrinlerinde kullanıldı.
Türkiye şu an Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra ikinci büyük dizi yapımcısı ülke konumunda. Türk dizileri 146 ülkedeki medya kuruluşlarına satılıyor. Diziler en çok Balkanlar, Orta Doğu, Asya, Latin Amerika ve Avrupa'da izleniyor. Türk dizi pazarının son yıllardaki büyümesi şöyle:
- 2008 yılında yabancı medyaya satılan dizilerden 10 milyon dolar,
- 2018 yılında 350 milyon dolar,
- 2019 yılında 500 milyon dolar
- 2023'te ise 986 milyon dolar gelir elde edildi.
Yorumlar
Misafir olarak yorum yazın ya da daha etkili bir deneyim için oturum açın
Yorum yazın