‘Kürdistan Bölgesi ile İran arasında ticaret 10 milyar dolara ulaşabilir’

Erbil (Rûdaw) – Kürdistan Bölgesi ile Rojhılat-İran arasındaki 7 sınır kapısı üzerinden transit ticaret hacmi son yıllarda düştü. Yetkililer, sınır kapılarının resmi hale getirilmesi ile bu hacmin 10 milyara çıkarılabileceğini söylüyor.

Kürdistan Bölgesi ile Rojhılat-İran arasında yakalşık 650 kilometrelik sınır boyunca 3’ü uluslararası olmak üzere 7 sınır kapısı bulunuyor.

Uluslararası Hacı Omeran, Başmax, Perwizxan kapılarının yanı sıra Şuşme, Seyranben, Pişite ve Kêlê yarı resmi sınır kapıları hem seyahat ve hem de ticari amaçlı hizmet veren kapılar.

Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani’nin son Tahran ziyaretinde öne çıkan başlıklardan biri de iki taraf arasındaki ticari ilişkilerin güçlendirilmesi.

Rûdaw’a konuşan İran-Irak Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyesi Seyyid Hamit Hüseyni, “Geçtiğimiz yıllarda İran ile Kürdistan Bölgesi arasındaki yıllık ticaret hacmi 4-5 milyarı buluyordu. Ancak 2023 yılında bu rakam 2,4 milyar dolara kadar düştü. İki taraf arasındaki transit ihracat hami ise 4-5 milyar dolar” dedi.

Hüseyni, daha önce İran'ın Irak'a ihracatının yaklaşık yüzde 40'ının da Kürdistan Bölgesi üzerinden yapıldığını ancak bu rakamın da yüzde 20'ye düştüğünü kaydetti.

Seyyid Hamit Hüseyni, taraflar arasında bu hacmi artırma kapasitesi bulunduğuna vurgu yaparak, “Yarı resmi sınır kapıları da resmi hale getirilirse eğer ticaret hacmi yıllık 10 milyar doları bulabilir” diye konuştu.

Neler ihraç ve ithal ediliyor?

Kürdistan Bölgesi, İran’dan onlarca çeşit gıda ve eşya ithal ediyor. İran’dan gelen malların yüzde 80’i Süleymaniye ve Halepçe’ye gidiyor.

Kürdistan Bölgesi-Irak-İran Ortak Ticaret Odası Başkanı Saruş Sazani, “Kürdistan Bölgesi'nden pek çok yatırımcı İran ve Doğu Kürdistan'a yatırım yapıyor. Sine’de alışveriş merkezi işleten Kürdistan Bölgesi'nden yatırımcılar var" dedi.

Sazani, “İran'dan Kürdistan Bölgesi'ne yıllık 1 milyar dolar değerinde inşaat malzemesi ithal ediliyor, pazarlardaki gıdanın da yüzde 32'si İran'dan geliyor” diye ekledi.

Kürdistan Bölgesi İthalat ve İhracatçılar Odası Başkanı Mustafa Şeyh Abdulrahman da, İran'dan yapılan ithalatın esas olarak gıda, meyve ve sebze, inşaat malzemeleri ve ev eşyalarından oluştuğunu söyledi.

İran ise Kürdistan Bölgesi'nden başta petrol ürünleri olmak üzere hammadde ithal ediyor.

 Hamit Hüseyni, "Kürdistan Bölgesi'nde 350 İranlı şirket ve 150 fabrika faaliyet gösteriyor" dedi.