شارەزایانی کەشناسی: گۆڕانی کەشوهەوا کاریگەریی زیاتری لەسەر کەسانی کەمدەرامەت هەیە

 

خاتوو مۆلینا نموونەیەکی بەرچاوی ئەو گوتەیەی شارەزاکانی کەشناسییە، بەهۆی ئەوەی ئەو ژنە لەبەر کەمدەرامەتی لە نزیک پاڵاوگەیەکی نەوت لە شاری کۆمێرس لە ویلایەتی کۆلۆرادۆی ئەمریکا گیری خواردووە و بە ناچاری دووکەڵی ژەهراویی پاڵاوگەکە هەڵدەمژێت و ناوچەکەشی کەمترین سەوزایی لێ رووێنراوە.

 

لوسی مۆلینا، دانیشتووی شاری کۆمێرس لە کۆلۆرادۆ  لەبارەی ئەو ناوچەیەی لێی دەژی، دەڵێ "من، پێی دەڵێم زۆنی قوربانیی ویلایەتی کۆلۆرادۆ، چونکە تەنیا یەک پاڵاوگەی نەوت لە کۆلۆرادۆدا هەیە و کەمێک لێرەوە دوورە. ئاوی خواردنەوەمان نییە، پیسترین کوالێتیی هەوامان هەیە. خاوەنی پیسترین کەشوهەواین لە وڵاتەکەدا."

 

بەگوتەی شارەزایانی کەشناسیی ئەمریکی، ئەو نادادپەروەریەی بەرامبەر خەڵكی رەشپێست و لاتینییەکان ناوچە دوورە دەستەکان دەکرێت، وایکردووە گۆڕانی کەشوهەوا زیاتر کاریان تێبکات.

 

رەشپێست و لاتینییەکان 88٪ـی گەڕەکێکی شاری دێنڤەر لە ویلایەتی کۆلۆرادۆ پێکدەهنێنن، بەڵام تەنیا رێژەی 3٪ سەوزاییان بۆ کراوە؛ هەر لە هەمان شاردا گەڕەک هەیە، 85٪ـی کەسانی سپیپێستن، 17٪ـی گەڕەکەکەیان سەوزایی هەیە. 

 

سابرینا پاچا، بەڕێوەبەری سەنتەری توێژینەوەی هەوای تەندروست و ئاوی کۆلۆرادۆ دەڵێ "هەموو شتێک لە وشکەساڵی تاوەکو هەوای پیس و گەرمای بەتین، کاریگەری گەورەی لەسەر تەندروستیدا هەیە. ئەمەش کێشەی نادادپەروەرییە؛ رەشپێست و لاتینییەکان و ناوچە دوورەدەستەکان و کەمدەرامەتەکان لە هەموویان زیاتر کەوتوونەتە ژێرکاریگەریی گۆڕانی کەشوهەوا." 

 

ئەمە تەنیا قسەی شارەزایەک نییە، جێرێمی هۆفمان، بەڕێوەبەری گۆڕانی کەشوهەوا و کاریگەرییەکانی باس لەوە دەکات "ئەم شەپۆلە گەرمایەی هەڵیکردووە، نادادپەروەرانە مەترسی بۆ سەر کۆمەڵگەی رەشپێست و لاتینییەکان و کەسانی کەمدەرامەت هەیە، چونکە ئەوانە داری کەمتریان هەیە."

 

بەگوێرەی راپۆرتی نایەکسانیی گۆڕانی کەشوهەوا بۆ ساڵی 2023، رێژەی 10٪ـی وڵاتە زلهێزەکان، نیوەی گازی دوانۆکسیدی کاربۆنی هەموو جیهان بەرهەمدەهێنن، 780 ملیۆن خەڵکیش کە هەژار و کەمدەرامەتن، لەبەردەم دەرهاوێشتەکانی گۆڕانی کەشوهەوادان.